Biyokimya tüm canlı organizmaların yapılarını, yaşamı oluşturan kimyasal maddelerin bütününü inceleyen bilim dalıdır.
Biyokimya testlerinin en sık isteneni kan tahlilleridir. Kan, vücudun her fonksiyonundan sorumludur. Hastalıkların çoğu kanda gizlidir ve kan tahlilleri ile ortaya çıkarılır.
En önemli Biyokimya Testleri şunlardır;
Albumin
Albumin, kanın onkotik basıncı hakkında bilgi verir.
Lipaz
Pankreas fonksiyon testlerinden birisi lipazdır.
OGTT ve OGL
OGTT ve OGL şeker yüklemeleri olarak bilinir.
AKŞ (Açlık Kan Şekeri)
Bireylerin karbonhidrat metabolizmasının değerlendirilmesinde AKŞ incelenir.
BİL - T (Bilirubin Total)
Bilirubin Total, safra kesesi ve karaciğer fonksiyonlarının değerlendirilmesinde incelenir.
BİL - D (Bilirubin D)
Bilirubin D, safra kesesi ve karaciğer fonksiyonlarının değerlendirilmesinde kullanılır.
Toplam Kolestrol (TK)
TK, toplam kolestrol anlamına gelir.
VLDL - K (Kolesterol)
VLDL – K, bireylerin metabolizma değerlendirmelerinde kullanılır.
HDL - K (Kolesterol)
HDL – K, bireylerin koroner kalp hastalığı riskinin değerlendirilmesinde kullanılır.
LDL - K (Kolesterol)
LDL – K, hastaların koroner kalp rahatsızlıkları riskinin değerlendirilmesinde kullanılır.
FE (Demir)
Demir eksikliği, demir zehirlenmesi ve her türlü anemi değerlendirmesinde FE düzeyine bakılır. Demir eksikliği ve anemi gibi durumlarda demir düzeyinin azaldığı gözlemlenir.
DBK (Demir Bağlama Kapasitesi)
DBK, serum demir düzeyinin
değerlendirilmesinde kullanılmaktadır.
Transferrin
Transferrin, demir transportunu sağlayan, plazmada bulunan major bir proteindir. Gebelik, östrojen kullanımı, demir eksikliği anemisi gibi durumlarda transferrin düzeyi artar.
GLU (Glikoz)
Glikoz, bireylerin karbonhidrat metabolizma değerlendirmelerinde kullanılır.
Açlık kan şekeri olarak da bilinmektedir.
TKŞ (Tokluk Kan Şekeri)
Bireylerin karbonhidrat metabolizmasının değerlendirilmesinde kullanılır ve kişinin yemek yemesinin ardından 2 saat geçtikten sonra bakılır.
TP (Total Protein)
TP, karaciğer ve böbrek hastalıklarının takibinde kullanılır. Deride yanık, kronik karaciğer hastalıkları gibi durumlarda total protein seviyesi azalır.
AMYL (Amilaz)
Amilaz, pankreas fonksiyon testlerinden biridir. Pankreas yetmezliği gibi durumlarda AMYL seviyesi azalırken, alkol kullanımı gibi durumlarda AMYL seviyesi artar.
UA (Ürik Asit)
Ürik Asit, gut gibi pürin metabolizma bozukluklarının teşhis ve takibinde kullanılır. Lösemi, böbrek yetmezliği, gut, ağır egzersiz gibi durumlarda kişinin ürik asit düzeyi artar.
HB (Hemoglobin)
Hemoglobin, kan kaybı, anemi gibi durumların değerlendirilmesinde kullanılır. Anemi gibi durumlarda hemoglobin düzeyi azalırken; deride yanık, yüksek rakım, aşırı kusma, egzersiz gibi durumlarda hemoglobin miktarı azalır.
Kreatinin Klirensi
Kreatinin klirensi, böbrek fonksiyon değerlendirmelerinde ve böbrek hastalıklarının takibinde incelenir. Şok ve böbrek hastalıkları kreatinin klirensi seviyesini azaltmaktadır.
LDH (Laktat Dehidrogenaz)
LDH, karaciğer ve kalp hastalıklarının teşhisinde kullanılır. Lenfoma ve orak hücre anemisi gibi durumlarda düzeyinin yüksek olduğu gözlemlenir.
ALT (Alanin)
ALT – Alanin, karaciğer fonksiyon testlerinden biridir. Aminotransferaz olarak da bilinir. Kas zedelenmeleri, akut böbrek yetmezliği, karaciğer hastalıkları gibi durumlarda ALT düzeyinde artış gözlemlenir.
ALP (Alkalen)
Fosfataz olarak da bilinen ALP, safra kesesi, kemik dokusu ve karaciğere bağlı hastalıkların değerlendirilmesinde kullanılır. Gebelikte, siroz ve çocukların büyüme döneminde ALP
düzeyleri yüksek olur.
AST (Aspartat)
Aminotransferaz olarak da bilinen AST, vücudun bütün dokularında bulunur. Karaciğer, iskelet kası ve kalp aspartatın en çok bulunduğu dokulardır. Herhangi bir nedene bağlı olarak, kalp ve iskelet kası travması, karaciğer hücre hasarı veya zedelenmesi, ağır egzersiz, kalp yetmezliği gibi durumlarda kandaki AST miktarı artar.
GGT (Gama Glutamil Transferaz)
GGT, karaciğer fonksiyon testlerinden biridir. İlaçların ve alkolün karaciğer üzerinde yarattığı toksik etkisini takip etmekte kullanılır.
CK (Kinaz) – MB
Kreatin olarak da bilinen CK – MB, kalp kaslarında ve iskelette meydana gelen dejenerasyonların değerlendirilmesinde kullanılır. Gebeliğin son dönemlerinde, doğum esnasında, ağır egzersiz gibi durumlarda kandaki miktarı artar.
MG (Magnezyum)
Magnezyum, metabolizma ve elektrolit dengesinin değerlendirilmesinde kullanılır. Ayrıca, gebelikte preeklampsi (hipertansiyon) tedavisi uygulanan hastalarda da incelenen bir değerdir. Gebelikte magnezyum düzeyinin düşük olduğu gözlemlenir.
CA (Kalsiyum)
Kalsiyum, endokrin ve metabolizma hastalıklarının değerlendirilmesinde kullanılır. D vitamini eksikliği, magnezyum eksikliği, kronik böbrek yetmezliği gibi hastalıklar durumunda kalsiyum düzeyi azalırken; akromegali, kemik metastazları gibi durumlarda kalsiyum seviyesinin yüksek olduğu gözlemlenir.
ÜRE
Üre, kişilerin protein metabolizmalarını değerlendirmek için kullanılır. Böbrek fonksiyon tetkiklerinden biridir. Gebeliğin son dönemleri, ağır karaciğer hastalıkları, düşük proteinli diyet gibi durumlarda üre düzeyi azalırken; yüksek proteinli diyet gibi durumlarda üre düzeyi artar. Tüpün içine alınan idrarın yanı sıra, 24 saatlik idrar ve spot idrar da istenebilir.